Ransomware, czyli oprogramowanie wymuszające okup, to rodzaj złośliwego oprogramowania, które blokuje dostęp do danych lub systemów komputerowych, a następnie żąda od ofiary zapłaty okupu w zamian za przywrócenie dostępu. Ataki ransomware mogą dotyczyć zarówno pojedynczych użytkowników, jak i dużych organizacji, w tym firm, szpitali czy instytucji rządowych.
Oto kilka charakterystycznych cech ransomware:
- Szyfrowanie danych: Najczęstszy rodzaj ransomware szyfruje pliki na zainfekowanym urządzeniu. Ofiara otrzymuje żądanie zapłaty, zazwyczaj w kryptowalucie, aby uniknąć śledzenia płatności. Klucz do odszyfrowania jest obiecany po otrzymaniu płatności.
- Bloker ekranu: Mniej zaawansowana forma ransomware, która nie szyfruje plików, ale blokuje dostęp do urządzenia, wyświetlając ekran z żądaniem okupu.
- Ransomware jako usługa (RaaS): To model biznesowy, w którym deweloperzy ransomware oferują swoje oprogramowanie jako usługę dla innych przestępców, którzy chcą przeprowadzić atak ransomware. Twórcy otrzymują procent z każdego okupu.
Metody infekcji:
- Phishing: Wysyłanie e-maili z załącznikami lub linkami, które zawierają złośliwe oprogramowanie.
- Exploit kits: Wykorzystywanie luk w oprogramowaniu, aby automatycznie zainfekować komputer ofiary.
- Drive-by downloads: Nieświadome pobieranie złośliwego oprogramowania podczas odwiedzania zainfekowanej strony internetowej.
Jak się bronić przed ransomware:
- Kopie zapasowe: Regularne tworzenie kopii zapasowych danych na oddzielnych nośnikach lub w chmurze, które nie są ciągle połączone z głównym systemem, jest kluczowe. W przypadku ataku można przywrócić dane z kopii.
- Aktualizacje oprogramowania: Instalacja najnowszych aktualizacji dla systemów operacyjnych i aplikacji może zapobiec wykorzystaniu znanych luk przez cyberprzestępców.
- Edukacja i świadomość: Szkolenie pracowników i użytkowników w zakresie rozpoznawania prób phishingu i innych oszustw internetowych.
- Zaawansowane rozwiązania bezpieczeństwa: Używanie oprogramowania antywirusowego i innych technologii bezpieczeństwa, które mogą wykrywać i blokować ransomware przed zainfekowaniem systemu.
Działania te mogą znacznie zmniejszyć ryzyko infekcji ransomware oraz ograniczyć skutki ataku, jeśli do niego dojdzie.
